Norah schreef dit artikel in de stageperiode bij Richt. Zij volgt de studie Toegepaste Psychologie aan de Hogeschool van Amsterdam. Wil je meer weten over Norah? Bekijk dan haar profiel op LinkedIn. Bekijk dan haar LinkedIn profiel.
Coaching als Cultuur: Zo bouw je aan duurzame groei in je organisatie
4 juni 2025
Coachen normaal?
Stel je eens voor: coaching is geen losse interventie meer. Geen 'hulpmiddel bij problemen'. Maar een vanzelfsprekend onderdeel van de werkdag. Van de manier waarop collega’s met elkaar spreken, leidinggevenden begeleiden, en teams samenwerken. Dat is een coachcultuur. En die is krachtiger dan je denkt.
In organisaties met zo’n cultuur:
groeit het vertrouwen
voelen mensen zich veilig om zich uit te spreken
is er ruimte voor reflectie én resultaat
Het is een fundamentele verandering – eentje die je niet met een paar trainingen bereikt, maar wel met visie, structuur en aandacht. In dit artikel lees je hoe je die beweging inzet én levend houdt.
Wat ís een coachcultuur eigenlijk?
Een coachcultuur betekent dat coaching verweven is met de dagelijkse praktijk. Het is geen aparte sessie op donderdagmiddag. Het is een manier van zijn en doen: luisteren, vragen stellen, feedback geven en leren van elkaar. Overal in de organisatie.
Of zoals Peter Hawkins het zegt:
“Een coachcultuur ontstaat wanneer coaching een natuurlijk onderdeel is van hoe mensen samenwerken en ontwikkelen – en hoe ze waarde creëren.”
Het gaat dus niet om tools. Het gaat om taal. En om houding.
Waarom lukt het dan zo vaak niet?
Goede intenties zijn er genoeg. Maar onderweg raken organisaties vaak verstrikt in valkuilen:
- Onduidelijkheid over wat coaching is (en niet is)
- Coaching wordt niet verbonden met organisatiedoelen
- De kwaliteit van coaching verschilt te veel
- Leidinggevenden zijn onvoldoende betrokken
- Coaching wordt gezien als correctie, niet als kans
Gevolg: coaching blijft iets ‘voor erbij’. Niet iets dat leeft.
De waarde van coachcultuur
De voordelen zijn overtuigend. Organisaties met een sterke coachcultuur laten:
- meer betrokkenheid en eigenaarschap zien
- betere samenwerking en communicatie
- hogere prestaties van teams en individuen
- meer innovatie en lerend vermogen
- minder verzuim en meer werkplezier
En belangrijker nog: mensen floreren. Zoals Cyril, die coaching volgde, zegt:
“Ik heb mij al sinds vier jaar niet meer zo gevoeld.”
Goede intenties zijn er genoeg. Maar onderweg raken organisaties vaak verstrikt in valkuilen:
- Onduidelijkheid over wat coaching is (en niet is)
- Coaching wordt niet verbonden met organisatiedoelen
- De kwaliteit van coaching verschilt te veel
- Leidinggevenden zijn onvoldoende betrokken
- Coaching wordt gezien als correctie, niet als kans
Gevolg: coaching blijft iets ‘voor erbij’. Niet iets dat leeft.
Zo bouw je wél een coachcultuur
Volgens David Clutterbuck zijn er negen stappen nodig om een coachcultuur te ontwikkelen. Samengevat:
- Formuleer visie en doelen
- Analyseer de huidige situatie
- Betrek alle relevante stakeholders
- Creëer breed draagvlak
- Begin klein (bijv. met één team)
- Meet effecten en leer ervan
- Doe pilots
- Evalueer continu
- Schaal stapsgewijs op
Belangrijk: begin waar de energie zit.
De skills die iedereen nodig heeft
Een coachcultuur vraagt niet alleen om coaches. Het vraagt om mensen die:
- luisteren zonder te oordelen
- heldere vragen stellen
- feedback kunnen geven én ontvangen
- reflecteren op hun gedrag
- leren van anderen
Kleine, laagdrempelige interventies kunnen al verschil maken. Zoals korte coachmomenten in teamoverleggen. Of oefenen met 'luisteren zonder reactie’.
Cyril vertelt:
“Ik kan nu beter op mijzelf reflecteren en nagaan waar het aan ligt.”
Coaching = relatie
Het succes van coaching staat of valt met de kwaliteit van de relatie – de werkalliantie. Die gaat over veiligheid, vertrouwen en openheid.
In een coachcultuur is die relatie niet beperkt tot coach en coachee. Het is de norm voor alle interacties. Zoals Cyril zegt:
“Ik ontdekte dat ik niet bang hoefde te zijn voor de reactie van een ander.”
Intern of extern?
Beide zijn waardevol:
Interne coachesExterne coachesVerankering in cultuurOnafhankelijk perspectiefLage drempelVeilige ruimte bij gevoelige thema’sContinuïteitFrisse blik, snel inzetbaar
De kracht zit in de combinatie.
| Interne coaches | Externe coaches |
|---|---|
| Verankering in cultuur | Onafhankelijk perspectief |
| Lage Drempel | Veiliger ruimte bij gevoelige thema's |
| Continuiteit | Frisse blik, snel inzetbaar |
Kort, krachtig en oplossingsgericht
Coaching hoeft niet altijd langdurig te zijn. Juist korte, oplossingsgerichte trajecten versterken autonomie en eigenaarschap. Ze stimuleren mensen om zelf in beweging te komen.
Zo houd je het levend
Een cultuur zakt weg als je haar niet voedt. Dus:
- Structureer coaching: veranker in beleid en rituelen
- Vier successen en deel impact
- Houd het inclusief en laagdrempelig
- Blijf leren en verbeteren
Wanneer heb je een coachcultuur?
Volgens Clutterbuck zijn er vier fasen:
- Ad hoc – Coaching zonder beleid
- Tactisch – Losse programma’s
- Strategisch – Coaching ondersteunt doelen
- Ingebed – Coaching is onderdeel van het DNA
Signaleren dat je daar bent?
- Feedback is normaal én welkom
- Eigenaarschap is gedeeld
- Leiders coachen – en worden gecoacht
Tot slot: cultuur, geen correctie
Een coachcultuur is geen project. Het is een fundamentele keuze. Om ruimte te maken voor mensen. Voor gesprek. Voor groei.
Of zoals Cyril het zegt:
“Wat ik op mijn koelkast plak? Dat je niet bang hoeft te zijn voor de reactie van een ander.”
Precies dát is de vrijheid die een coachcultuur mogelijk maakt. Zin om te verkennen wat dit voor jouw organisatie kan betekenen? Laten we daarover in gesprek gaan.
Dit is alineatekst. Klik erop of klik op Tekst beheren Button om het lettertype, de kleur, de grootte, het formaat en nog veel meer te wijzigen. Als u alinea- en titelstijlen voor de hele site wilt instellen, gaat u naar Sitethema.
Psychologisch kapitaal bestaat uit de volgende vier positieve eigenschappen: hoop, optimisme, veerkracht en zelfvertrouwen. Samen bepalen zij je gevoel van welzijn. Dat levert je onder andere meer werkplezier, een flexibele houding en betere prestaties op.
